De daltonschool is de school met ‘de taak’. De bedoeling bij deze werkwijze is kinderen niet voor de juf of de meester te laten leren en werken, maar voor zichzelf. We maken kinderen (meer) eigenaar van hun eigen leerproces. Onder deze kop vindt u een aantal artikelen over het idee om kinderen de werkwijze rond de taak aan te leren en rond het plannen van het eigen leven, werk en leren. Het gaat onder meer om een planningsposter, budgeting time, de taak bij Parkhurst, het werken met doelenboekjes, voorbeeldformulieren voor de daltontaak, werken met een portfolio en het gebruik van een rooster-/instructiebord.

HISTORIE VAN DE TAAK

• Sanders beschrijft hoe Parkhurst haar ‘assignments’ opbouwt: Sanders_2007_Daltononderwijs_en_de_taak_a_la_Parkhurst
• In het volgende artikel wordt ingegaan op de geschiedenis van het werken met de taak op daltonscholen: Berends_2015_Gesch_vd_taak_en_de_taak_bij_Parkhurst
• Parkhurst schreef in 1922 Education on the Dalton Plan. Ook na die tijd bleef zij met haar Dalton Laboratory Plan experimenteren, waarbij het werken met ‘assignments’ (taken) ook bij haar evolueerde. In dit artikel een beschrijving van een opmerkelijk experiment van Parkhurst met groepstaken: Berends_R_2014_experimentele_groepstaken_bij_P_DV_3_2.
• De Cornelis Vrijschool in Amsterdam is vermoedelijk de eerste lagere school in Nederland waar met het daltongedachtegoed geëxperimenteerd is (midden jaren ’20). In het archief van deze school zijn een aantal oude taken opgeduikeld, vooralsnog de oudste daltontaken die in Nederland bekend zijn:

• 

DE DALTONTAAK IN EEN MODERN JASJE

• De daltonschool is een school met de taak. Die taak is een werkwijze waarbij kinderen meer zeggenschap krijgen over hun eigen leren: Berends_2017_Zeggenschap_van_kinderen_DV6_1
• Op daltonschool De Hooiberg is ermee geëxperimenteerd om ‘de taak’ vorm te geven met de ingrediënten die Parkhurst zelf gebruikte. Hier twee voorbeelden: Hooiberg_Artikel_De taak a la Parkhurst_behorend_bij_themataak_Indonesie
• Hooiberg_Themataak_a_la_Parkhurst_Indonesie_Eilanden
• Veel scholen werken met een dag- of weektaak, maar vaak duren opdrachten waaraan kinderen werken om een doel te behalen langer of korter dan een dag of een week. Je kunt daarom beter spreken over periodetaken: Wolthuis_2019_Periodetaak_DV_7_3_6-7
• Een mooi voorbeeld van zo’n periodetaak wordt in dit artikel beschreven: Meijerink_2018_Een_voorbeeld_van_een_periodetaak_in_groep_3_DV_7_2_28-29
• Veel scholen ‘knutselen’ om een eigen ideaal taakformulier te maken. Hier zie je een mooi voorbeeld van zo’n taakformulier: Voorbeeld_taakformulier_

EIGENAARSCHAP EN BOUWSTENEN VOOR DOELENBOEKJES

• Eigenaarschap over het eigen leren kan ook al in groep 3. Om kinderen bij doelen plannetjes te laten maken is deze poster als hulpmiddel te gebruiken bij het houden van planningsgesprekken: Berends_2020_Groep 3 Daltonproef-poster
• Eigenaarschap kan niet zonder het werken met doelen. Maar het is soms lastig om een goed overzicht van die doelen te kunnen krijgen. Hier volgen wat voorbeelden: 
• Berends_2020_Groep_3_daltonproof_De_doelen_van_groep_3
• CED_spellingoverzicht
• Didactisch Groepsplan_Doelen_AVI-lezen
• Daltonopleider Dolf Janson bespreekt het stellen van doelen met leerlingen: Janson_Doelen_stellen_met_je_leerlingen
• De daltonopleiders van Nederland zijn verenigd in het DNO (Dalton Netwerk Opleiders). Zij ontwikkelen samen een idee om ‘de taak’ te gaan zien als een ‘werkwijze’, waarbij kinderen meer voor zichzelf dan voor de juf of meester leren werken. In deze concepttekst vind je wat eerste uitgangspunten waar de opleiders zich mee conformeren: DNO_2021_De_ideale_taak-concepttekst
• Uiteindelijk gaat het er bij het werken voor jezelf om, dat kinderen hun eigen ontwikkeling bij kunnen houden. Een instrument dat daarvoor gebruikt kan worden is het portfolio: Hager2014_Brede_ontwikkeling_in_zicht_met_portfolio’s_DV3-1
• Dalton gaat over het nemen van de regie in het eigen leerproces. Een mooi artikel: Schalkers_Regie_nemen_voor_je_eigen_leerproces

FORMATIEF EVALUEREN

• Bij het gesprek over voor jezelf leren en niet voor de leraar, hoort ook formatief evalueren. Een mooi artikel daarover: Veugen_ea_formatief_evalueren

DE INZET VAN EEN ROOSTER- OF INSTRUCTIEBORD

• Om bij doelen het eigen werk te kunnen plannen, moeten kinderen onder andere weten hoeveel tijd er voor hun werk beschikbaar moet zijn. Dus moeten ze weten wat het rooster van de dag of de week is. Hier een voorbeeld van een school waar met roosterborden gewerkt wordt: Kloosterveen Voorbeelden van roosterborden